Squeeze Momentum Indicator (SMI) Nedir?
Squeeze Momentum Indicator (SMI), piyasadaki sıkışma ve genişleme dönemlerini analiz ederek alım-satım sinyalleri veren bir teknik analiz göstergesidir. John Carter tarafından geliştirilmiş olan bu gösterge, Bollinger Bantları ile Keltner Kanalları arasındaki ilişkiye dayanır ve fiyat hareketlerindeki momentum değişimlerini ölçer. SMI, piyasada sıkışma (daralan volatilite) veya genişleme (artmış volatilite) dönemlerini belirlemek için kullanılır. Sıkışma dönemleri, genellikle bir trendin başlayacağını veya trendde güçlü bir hareketin olacağını işaret eder.
SMI’nin temel amacı, piyasanın düşük volatilite dönemlerinde bir sıkışmanın (squeeze) meydana geldiğini ve bu sıkışmanın ne zaman sona erdiğini göstererek fiyat hareketinde büyük bir değişikliğin yaklaştığını haber vermektir. Piyasa sıkıştıktan sonra bir genişleme dönemi başlar ve bu dönemde fiyat genellikle hızlı bir şekilde hareket eder. Yatırımcılar, SMI’yi bu kritik anları tespit etmek için kullanır.
Squeeze Momentum Indicator (SMI) Nasıl Hesaplanır?
Squeeze Momentum Indicator (SMI), Bollinger Bantları ile Keltner Kanalları arasındaki ilişkiyi kullanarak hesaplanır. Göstergenin hesaplanmasında şu adımlar izlenir:
- Bollinger Bantları: Bollinger Bantları, hareketli ortalama ve standart sapmaya dayalı bir volatilite göstergesidir. Üst ve alt bantlar, fiyatın ne kadar dalgalandığını gösterir.
- Keltner Kanalları: Keltner Kanalları ise, hareketli ortalamaya dayalı bir kanal göstergesidir ve bant genişliği ATR (Average True Range) kullanılarak hesaplanır. Keltner Kanalları, Bollinger Bantları gibi fiyatın sıkışıp sıkışmadığını tespit etmeye yardımcı olur.
SMI hesaplaması şu şekilde yapılır:
- Bollinger Bantları, Keltner Kanalları içine girdiğinde, piyasa sıkışma (squeeze) halindedir. Bu, fiyat hareketlerinin daraldığını ve bir kırılmanın yaklaştığını gösterir.
- Bollinger Bantları, Keltner Kanallarının dışına çıktığında ise sıkışma sona ermiş ve volatilite artmış demektir. Bu durum, piyasanın genişleme (breakout) evresine geçtiğini gösterir.
SMI, aynı zamanda momentum göstergesi içerir. Momentumun pozitif olduğu dönemler yükseliş, negatif olduğu dönemler ise düşüş sinyali verebilir.
Squeeze Momentum Indicator (SMI) Nasıl Kullanılır?
SMI, sıkışma dönemlerini ve ardından gelen fiyat hareketlerini tespit etmek için kullanılır. Yatırımcılar, bu göstergeyi kullanarak piyasanın düşük volatilite dönemlerinde yaklaşan kırılmaları ve bu kırılmaların hangi yöne doğru olabileceğini tespit edebilirler. Aşağıda SMI’nin nasıl kullanılacağına dair bazı stratejiler bulunmaktadır:
1. Sıkışma (Squeeze) Dönemlerini Tespit Etmek
SMI’nin en temel kullanımı, piyasanın sıkışma dönemlerini tespit etmektir. Bollinger Bantları ve Keltner Kanalları arasında bir sıkışma olduğunda, gösterge bunu açıkça işaret eder. Bu sıkışmalar, piyasanın yakında büyük bir hareket yapacağına işaret eder.
- Sıkışma Dönemi (Squeeze Active): Bollinger Bantları, Keltner Kanallarının içinde olduğunda SMI sıkışma olduğunu gösterir. Bu durumda, piyasanın yakında bir kırılma yaşayabileceği düşünülür.
- Sıkışma Sona Erdiğinde: Bollinger Bantları Keltner Kanallarının dışına çıktığında, sıkışma sona erer ve volatilite artar. Bu, piyasanın genişleme evresine girdiği anlamına gelir ve fiyat hareketlerinde hızlı değişimler olabilir.
Strateji:
- Sıkışma döneminde (squeeze aktif) fiyatın yönünü belirlemek zor olabilir, bu yüzden kırılma sonrası trendi yakalamak önemlidir.
- Sıkışma sona erdiğinde, piyasaya girerek yeni trend yönünde işlem yapılabilir.
2. Alım ve Satım Sinyalleri
SMI, sıkışma dönemlerinin ardından alım ve satım sinyalleri üretir. Piyasa sıkışma döneminden çıktıktan sonra, momentumun pozitif mi yoksa negatif mi olduğuna bağlı olarak alım ya da satım pozisyonları açılabilir.
- Alım Sinyali: Sıkışma sona erdiğinde ve momentum pozitifse, fiyatın yükselmesi beklenir. Bu durumda, alım pozisyonları açılabilir.
- Satış Sinyali: Sıkışma sona erdiğinde ve momentum negatifse, fiyatın düşmesi beklenir. Bu durumda, satış pozisyonları açılabilir.
Strateji:
- Momentumun pozitif olduğu sıkışma sonrasında alım pozisyonu açın.
- Momentumun negatif olduğu sıkışma sonrasında satış pozisyonu açın.
3. Trend Devamlılığını ve Değişimlerini Tespit Etmek
SMI, yalnızca sıkışma dönemlerini değil, aynı zamanda trendin devam edip etmeyeceğini tespit etmek için de kullanılır. Momentum pozitif olduğu sürece trendin devam etmesi beklenir, ancak momentum negatifleştiğinde trend değişimi yaşanabilir.
- Pozitif Momentum: Momentum pozitifse ve sıkışma sona ermişse, trend yukarı yönlü devam edebilir.
- Negatif Momentum: Momentum negatifse ve sıkışma sona ermişse, trend aşağı yönlü devam edebilir.
Strateji:
- Pozitif momentumda yükseliş trendi süresince alım pozisyonları açık tutulabilir.
- Negatif momentumda düşüş trendi süresince satış pozisyonları değerlendirilmelidir.
4. Diğer Göstergelerle Kombinasyon
SMI, tek başına güçlü bir gösterge olsa da, diğer teknik analiz araçlarıyla birlikte kullanıldığında daha güvenilir sinyaller verebilir. Özellikle, RSI (Relative Strength Index) veya MACD (Moving Average Convergence Divergence) gibi momentum ve trend göstergeleriyle birlikte kullanılarak alım-satım kararları daha sağlam temellere oturtulabilir.
- RSI ile Kullanım: RSI, aşırı alım ve aşırı satım bölgelerini tespit eder. SMI’nın sıkışma sonrası verdiği sinyaller, RSI ile uyumlu olduğunda daha güvenilir hale gelir.
- MACD ile Kullanım: MACD, piyasanın momentumunu gösterir. MACD ile birlikte SMI kullanarak momentum değişikliklerini ve trendin gücünü doğrulayabilirsiniz.
Strateji:
- SMI ve RSI’nin aynı anda alım veya satım sinyalleri vermesi, pozisyon açarken daha güvenli işlem yapmanıza olanak tanır.
- SMI, MACD ile birlikte kullanıldığında, momentumun gücünü teyit ederek daha güvenli işlem sinyalleri elde edebilirsiniz.
Squeeze Momentum Indicator Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Yanlış Sinyaller: SMI, sıkışma dönemlerinde bazen yanıltıcı sinyaller verebilir. Yalancı kırılmalar yaşanabilir, bu nedenle diğer göstergelerle sinyallerin doğrulanması önemlidir.
- Periyot Seçimi: SMI’nın hassasiyeti, kullanılan periyotlara göre değişir. Daha kısa periyotlar (örneğin 10 veya 20) daha fazla sinyal üretir, ancak yanlış sinyallerin sayısı da artabilir. Daha uzun periyotlar (örneğin 50 veya 100) ise daha az sinyal verir, ancak bunlar daha güvenilirdir.
- Yatay Piyasalarda Zayıf Performans: SMI, yatay piyasalarda yanıltıcı sinyaller verebilir. Bu nedenle, trendin yönünü daha iyi anlamak için ek göstergeler kullanmak faydalı olacaktır.
Squeeze Momentum Indicator (SMI) Avantajları ve Dezavantajları
Avantajlar:
- Sıkışma ve Volatiliteyi Tespit Eder: Piyasanın sıkıştığı ve volatilitenin daraldığı dönemleri tespit etmek için etkilidir.
- Momentum Takibi: Momentum göstergesiyle birleştirilmiş olması, piyasadaki hareketlerin hangi yönde olabileceğini anlamaya yardımcı olur.
- Erken Uyarı Sinyalleri: Sıkışma sonrası olası kırılma ve trend değişiklikleri hakkında erken sinyaller verir.
Dezavantajlar:
- Yanlış Sinyaller: Yalancı kırılmalar ve yanlış sinyaller verebilir, özellikle yatay piyasalarda.
- Karmaşıklık: SMI, diğer basit göstergelere göre daha karmaşık olabilir ve doğru yorumlanması için deneyim gerektirebilir.
Sonuç
Squeeze Momentum Indicator (SMI), piyasadaki sıkışma ve genişleme dönemlerini analiz ederek yatırımcılara fiyat hareketlerindeki kritik anları yakalama fırsatı sunar. Sıkışma dönemlerinin sonunda piyasanın hangi yöne hareket edebileceğini tespit etmek için kullanılan bu gösterge, momentum ve trend takip eden stratejiler için oldukça etkilidir. Ancak, diğer göstergelerle birlikte kullanılarak yanlış sinyallerin doğrulanması önerilir.