Fibonacci Retracement (Düzeltme Seviyeleri) Nedir ve Nasıl Kullanılır?
Fibonacci Retracement (Düzeltme Seviyeleri), teknik analizde kullanılan ve piyasadaki fiyat hareketlerinin potansiyel geri çekilme (düzeltme) seviyelerini tahmin etmek için kullanılan popüler bir araçtır. Adını İtalyan matematikçi Leonardo Fibonacci’den alan bu yöntem, fiyat hareketlerinde olası destek ve direnç seviyelerini belirlemek için geçmiş fiyat dalgalanmalarına dayanır. Fibonacci sayı dizisinden türetilen oranlar, piyasadaki düzeltme seviyelerini hesaplamada kullanılır ve yatırımcılara alım-satım kararları verirken önemli ipuçları sağlar.
Fibonacci Sayıları ve Oranları
Fibonacci Retracement, Fibonacci sayı dizisinden türetilmiş oranlara dayanır. Fibonacci sayı dizisi 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89… şeklinde ilerleyen ve her sayının kendisinden önceki iki sayının toplamı olduğu bir dizidir. Bu sayı dizisinden elde edilen bazı oranlar, finans piyasalarında destek ve direnç seviyelerini tahmin etmek için kullanılır. En sık kullanılan Fibonacci düzeltme seviyeleri şunlardır:
- %23.6
- %38.2
- %50 (Fibonacci sayılarından türetilmemiştir ancak önemli bir düzeltme seviyesi olarak kabul edilir)
- %61.8 (Altın oran)
- %78.6
Bu seviyeler, bir fiyat hareketinin geri çekilme (düzeltme) noktalarını tespit etmek için kullanılır. Örneğin, bir varlık yükseliş trendindeyken fiyatın bu seviyelerde destek bulması beklenebilir; tam tersi şekilde bir düşüş trendindeyken direnç seviyeleri olarak değerlendirilebilir.
Fibonacci Retracement Nasıl Hesaplanır?
Fibonacci düzeltme seviyelerini belirlemek için, bir varlığın önceki bir fiyat hareketindeki en düşük ve en yüksek noktaları belirlenir. Bu fiyat hareketi üzerinden yukarıda belirtilen Fibonacci oranlarına göre seviyeler çizilir. Yatırımcılar, fiyatın bu seviyelerden geri çekileceğini ve potansiyel olarak düzeltme yapacağını öngörürler.
Örneğin, bir varlık 100 dolardan 150 dolara kadar yükseldiyse:
- %23.6 düzeltme seviyesi: 100 + (150 – 100) x 0.236 = 111.80 dolar
- %38.2 düzeltme seviyesi: 100 + (150 – 100) x 0.382 = 119.10 dolar
- %50 düzeltme seviyesi: 100 + (150 – 100) x 0.5 = 125 dolar
- %61.8 düzeltme seviyesi: 100 + (150 – 100) x 0.618 = 130.90 dolar
Bu seviyeler, yatırımcılar tarafından destek ve direnç noktaları olarak izlenir.
Fibonacci Düzeltme Seviyelerinin Kullanım Alanları
Fibonacci Retracement, trendin devam edeceği noktaları ya da fiyatların nereden geri dönebileceğini tahmin etmek için kullanılır. Aşağıda, Fibonacci düzeltme seviyelerinin nasıl kullanılacağına dair bazı temel stratejiler bulunmaktadır.
1. Destek ve Direnç Seviyeleri Belirleme
Fibonacci düzeltme seviyeleri, piyasada önemli destek ve direnç noktalarını belirlemek için kullanılır. Özellikle bir yükseliş trendinde fiyatın bir noktada düzeltme yapması ve bu seviyelerde yeniden yukarı yönlü hareket etmesi beklenir. Aynı şekilde, bir düşüş trendinde de fiyatın geri çekilme yaparak bu seviyelerde dirençle karşılaşması olasıdır.
- Yükseliş trendinde: Fiyatın geri çekilme yaparak Fibonacci seviyelerinde destek bulması beklenir. %38.2, %50 ve %61.8 seviyeleri genellikle kritik destek seviyeleri olarak izlenir.
- Düşüş trendinde: Fiyatların bu seviyelerde dirençle karşılaşması ve aşağı yönlü hareketin devam etmesi olasıdır.
2. Alım-Satım Kararları
Fibonacci seviyeleri, yatırımcılara potansiyel alım-satım fırsatları sunar. Yatırımcılar, fiyatın bu seviyelerden sıçramasını izler ve alım ya da satım kararlarını buna göre verebilirler.
- Alım Fırsatları: Yükseliş trendinde fiyatın geri çekilme yapması durumunda, yatırımcılar %38.2 veya %50 seviyelerinden alım yapmayı tercih edebilirler. Fiyat bu seviyelerde destek bulduğunda, trendin devam edeceği düşünülür.
- Satım Fırsatları: Düşüş trendinde, fiyatın %38.2 veya %61.8 seviyelerinde dirençle karşılaşması durumunda yatırımcılar satış yapabilirler. Bu seviyelerde fiyatın aşağı yönlü hareketine devam etmesi beklenir.
3. Trend Tersine Dönüş Sinyalleri
Fibonacci düzeltme seviyeleri, trendlerin tersine dönebileceği kritik seviyeleri işaret edebilir. Özellikle %61.8 seviyesi, trendin geri dönebileceği veya devam edeceği noktalardan biri olarak kabul edilir. Eğer fiyat bu seviyeden güçlü bir şekilde sıçrarsa, mevcut trendin devam etme olasılığı yüksektir. Ancak fiyat bu seviyeyi geçerse, trendin tersine dönebileceği düşünülebilir.
4. Fibonacci Retracement ve Diğer Göstergelerle Kombinasyon
Fibonacci seviyeleri, diğer teknik analiz araçlarıyla birleştirildiğinde daha güçlü ve doğrulayıcı sinyaller verebilir. Özellikle hareketli ortalamalar, trend çizgileri, MACD ve RSI gibi göstergelerle birlikte kullanıldığında Fibonacci düzeltme seviyeleri, yatırımcılara daha net sinyaller sunabilir.
- RSI ile Kullanımı: RSI göstergesi aşırı alım veya aşırı satım bölgelerini gösterirken, Fibonacci seviyeleri bu bölgelerle çakıştığında güçlü alım-satım sinyalleri oluşabilir.
- Hareketli Ortalamalar ile Kullanımı: Hareketli ortalamalar, Fibonacci seviyeleriyle birleştiğinde trendin devamı veya kırılması konusunda daha güvenilir sinyaller verebilir.
Fibonacci Retracement Stratejileri
Fibonacci Retracement kullanarak farklı stratejiler geliştirilebilir. Bu stratejiler, yatırımcıların alım-satım kararlarını optimize etmelerine yardımcı olur.
1. Fibonacci Sıçrama Stratejisi
Bu strateji, fiyatların belirli bir Fibonacci seviyesinden sıçrayacağı beklentisine dayanır. Yatırımcılar, fiyatın bir Fibonacci seviyesine düştüğünü gördüklerinde, bu seviyeden bir sıçrama bekleyerek pozisyon alırlar.
- Alım Stratejisi: Yükseliş trendinde, fiyatın %38.2 veya %50 seviyelerine geri çekilmesini bekleyin. Fiyat bu seviyeden sıçradığında alım yapabilirsiniz.
- Satım Stratejisi: Düşüş trendinde, fiyatın %38.2 veya %61.8 seviyelerinde dirençle karşılaşmasını bekleyin. Bu seviyelerden geri dönüş olduğunda satış yapabilirsiniz.
2. Fibonacci Kırılma Stratejisi
Bu strateji, fiyatların Fibonacci seviyelerini kırarak yeni bir trend başlatacağı beklentisine dayanır. Yatırımcılar, fiyatın bir Fibonacci seviyesini kırdığı noktada pozisyon açmayı tercih ederler.
- Alım Stratejisi: Eğer fiyat, yükseliş trendinde %61.8 düzeltme seviyesini kırarsa, trendin devam edeceğini varsayarak alım yapabilirsiniz.
- Satım Stratejisi: Düşüş trendinde %61.8 seviyesinin kırılması durumunda, aşağı yönlü hareketin devam edeceğini öngörerek satış yapabilirsiniz.
3. Fibonacci ve Trend Çizgileri Stratejisi
Fibonacci seviyeleri ile trend çizgileri birlikte kullanıldığında, destek ve direnç noktalarını daha güçlü bir şekilde belirleyebilirsiniz. Fiyat hem bir trend çizgisine hem de Fibonacci seviyesine yaklaştığında bu seviye güçlü bir destek veya direnç olarak işlev görebilir.
Fibonacci Retracement Avantajları ve Dezavantajları
Avantajları:
- Kolay Uygulama: Fibonacci düzeltme seviyeleri, her tür piyasa ve varlıkta uygulanabilir. Yatırımcılar için fiyat hareketlerini analiz etmenin kolay bir yolunu sunar.
- Esnek Kullanım: Hem kısa vadeli hem de uzun vadeli yatırımcılar Fibonacci seviyelerini kullanarak stratejilerini şekillendirebilir.
- Önemli Dönüş Seviyelerini Belirler: Fibonacci seviyeleri, trendlerin geri döneceği veya devam edeceği noktaları tahmin etmek için etkili bir araçtır.
Dezavantajları:
- Yanıltıcı Sinyaller: Fiyatlar her zaman Fibonacci seviyelerinde geri çekilmez veya dirençle karşılaşmaz. Bu nedenle yatırımcılar dikkatli olmalı ve diğer göstergelerle birlikte kullanmalıdır.
- Geçmiş Verilere Dayanır: Fibonacci seviyeleri geçmiş fiyat hareketlerine dayanır, bu yüzden gelecekteki fiyat hareketlerini kesin olarak tahmin etmek zordur.
Sonuç
Fibonacci Retracement (Düzeltme Seviyeleri), teknik analizde fiyatların geri çekileceği noktaları belirlemek için etkili bir araçtır. Yatırımcılar, bu seviyeleri kullanarak trendlerin devam edeceği ya da tersine döneceği noktaları tahmin edebilirler. Ancak, her teknik araçta olduğu gibi, Fibonacci seviyeleri de tek başına kullanılmamalı; diğer analiz araçlarıyla desteklenerek kullanılmalıdır.