Bu yazıda finansal piyasaların pek bahsedilmeyen tarafına değinmek istiyorum: Para piyasasının baş aktörleri “Büyük Oyuncular”
Öncelikle finansal piyasa denince aklımıza gelen platformların büyüklüklerine bir göz atalım: Forex piyasasında günde yaklaşık 6 trilyon dolar değerinde işlem yapılır, kripto piyasası yakın zamanda 2,6 trilyon dolar değerine ulaştı, Borsa İstanbul’daki hisselerin toplam değeri yaklaşık 2,5 trilyon lira.
Böylesine büyük miktarda paranın döndüğü bir ortamda tabi ki büyük oyuncuların (yatırım bankaları, majör ve minör ticari bankalar, hedge fonları, emeklilik fonları, bireysel milyarderler vs) sözü geçer. Bir finansal varlığın fiyatı, onların aralarında yaptıkları ticaret nedeniyle yükselir, düşer, ya da yatay seyreder. Piyasalardaki asıl işlem hacmini oluşturan da bu oyuncular arasındaki alışveriştir.
Büyük oyuncular, bizim erişemediğimiz bilgiye ve teknolojiye erişebilirler. Herkesten önce birinci ağız kaynaktan bilgi alabilirler, en doğru finansal modelleme ve tahminleri yapabilirler, en hızlı emirleri onlar iletirler, emirleri dolmamışsa fiyatı tekrar istedikleri seviyeye çekip arzu ettikleri miktarda alım/satım yapıp fiyatı ancak o zaman hareket ettirirler. Onlar, fırsat halka açık şekilde görülmeden önce pozisyon almış olurlar, artık fırsat kalabalıklar tarafından görünür hale geldiğinde ise pozisyondan çıkmaya başlarlar. Onlar herkesten önce alırlar ve ellerindeki malı en iyi fiyattan bireysel yatırımcıya satarlar (Ya da en pahalı fiyattan satıp en ucuz fiyata bireysel yatırımcıdan geri alırlar). Ancak büyük oyuncular isterse bir şeyin fiyatı bir noktadan diğerine gider. Bunları büyük oyunculardan nefret etmeniz için anlatmıyorum, onlar sadece aralarında iş (business) yapıyorlar ve para kazanmaya çalışıyorlar.
Şimdi tekrar düşünmenizi istiyorum. Biz bireysel (retail) trader’lar bu piyasalarda ne yapıyoruz? Bizim buradaki varlık amacımız ne? Tabi ki para kazanmak için finansal piyasalardayız ancak, yapmamız gereken grafiklere göz alıcı çizimler ekleyip, indikatörümüzün “al sinyali” vermesini beklemek mi? Böylesine büyük bir piyasada ekranımıza çizdiğimiz destek/direncin ne kadar önemi var?
Bir destek çizgisi ancak büyük oyuncunun önemsediği kadar önemlidir.
Trader’lar olarak çoğumuz teknik analiz kullanıyoruz hatta bazen tekniğin çalışmadığından şikayet ederiz. Fiyatı kimin hareket ettirdiğini anladığımıza göre, teknik analizin çalışıp çalışmayacağına da onların karar verdiğini kabul etmemiz gerekiyor. Yapmamız gereken, büyük oyuncular gibi düşünmeyi ve piyasayı okumayı öğrenmek. Fiyat, düşen trend kırıldı (*dük) diye yukarı hareket etmez, büyük oyuncu yukarı gitmesini istediği için yukarı gider! Peki soru şu: Büyük oyuncu fiyatın yükselen trend yapmasını mı istiyor yoksa daha çok satabilmek için daha çok alıcı mı çekmeye çalışıyor?
Düşen trend ya da üçgen yukarı kırıldı diye alım yapanların hazin sonu
Buraya kadar okuduklarınızdan dolayı karamsar bir ruh haline girmiş olabilirsiniz. Bu piyasada tutarlı şekilde kazanmanın, büyük oyuncuların izini takip etmenin bir yolu tabi ki var. Ancak o yol ne indikatörlerden, ne formasyonlardan, ne liquidity’den ne de order block’dan geçiyor… Piyasayı yorumlamayı ve büyük oyuncu gibi düşünmeyi öğrendiğinizde işte o zaman kalabalıktan sıyrılıp bir iş adamı gibi trade edebilirsiniz.
Büyük oyuncuları takip etmek için illa ki aylık ve haftalık grafiklerde trade etmenize gerek yok. Büyük oyuncular her zaman diliminde vardır. Tabi ki büyük zaman dilimleri fiyat üzerinde daha büyük etkiye sahiptir ancak siz kendi zaman diliminizi bilir ve onun üstündeki zaman dilimini kollamayı öğrenirseniz doğru alım satım yapabilirsiniz. Basit bir örnek vereyim:
EURUSD 4 saatlikte düşen tepeler/dipler yaparken, 1 saatlik anlık görüntüde yükselen tepeler ve dipler (yükselen trend) oluşuyor. Eğer piyasanın hakim durumunu anlamadan sadece çizgilerle alım yaparsanız yaparsanız o zaman büyük oyuncuların kurbanı olursunuz.
Öncelik piyasayı okumak olmalıdır, teknik analiz sonra gelir.
Büyük oyuncuların ne yapmaya çalıştığını fiyat hareketini okuyarak anlamak mümkün. Onların sahip olduğu bilgiye, bağlantılara ve teknolojiye sahip olamasak da fiyat üzerinde mutlaka takip edebileceğimiz izler bırakırlar. Bu izleri okumayı öğrendiğinizde siz de onların kazandığı paradan küçük bir miktar tırtıklayabilirsiniz En azından piyasalardaki varlık amacınız bu olmalı, bu bilinçle işlem yapmalısınız.
Son söz: Büyük oyuncular bir finansal varlığa ilgi gösterdiklerinde her düşüşü alım fırsatı olarak görürken; ellerindekini satmaya çalışırken de her yükselişi satış fırsatı olarak görürler. Siz de düşen piyasada her yükselişi mega boğa olarak adlandıranları dinlemeyin
